Σήμερα,100 χρόνια μετά, στο 16ο Φεστιβάλ Ελληνικού Ντοκιμαντέρ – docfest, αφιερώνουμε χώρο και χρόνο στην ιστορία. Σε συνεργασία με το φωτογραφικό αρχείο του πολεμικού μουσείου αλλά και με κινηματογραφικό υλικό από σπουδαίους, καταξιωμένους σκηνοθέτες, δίνουμε στις μνήμες την αξία που τους αρμόζει. Οι ταινίες του αφιερώματος θα ρίξουν φως σε εκείνα τα γεγονότα που τόσο σημάδεψαν τη σύγχρονη ελληνική ιστορία και ταυτότητα.
Τον Αύγουστο του 1922, με την καταστροφή της πόλης της Σμύρνης, συντελείται η τελευταία πράξη του δράματος της Μικρασιατικής Καταστροφής. Οι αρπαγές και οι λεηλασίες, η καταστροφή σχολείων, ναών και επιχειρήσεων των Ελληνορθόδοξων κατοίκων της Μικράς Ασίας συνοδεύτηκαν από βασανισμούς και εκτελέσεις, με τον ακριβή αριθμό των θανάτων να είναι ακόμη και σήμερα άγνωστος. Πάνω από 1.000.000 άνθρωποι βρέθηκαν πρόσφυγες στο ελληνικό έδαφος, μην έχοντας τίποτα πέρα από τις δικές τους δυνάμεις προκειμένου να επιβιώσουν. Έναν αιώνα μετά την ελληνική επανάσταση, η Μικρασιατική Καταστροφή και οι συνέπειές της δημιουργούν μια βαθιά τομή στη σύγχρονη ελληνική ιστορία, υποχρεώνοντας το νέο ελληνικό κράτος σε μια νέα αρχή
Το Αμφιθέατρο Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας φιλοξενεί την έκθεση φωτογραφίας με ντοκουμέντα από τη Μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή, συμβάλλοντας, έτσι, για μια ακόμα χρονιά στο εγχείρημα του Φεστιβάλ μας. Η 16η χρονιά του Docfest τίμησε το 1922 παραχωρόντας του την εναρκτήρια αλλά και την τερματική του σκυτάλη, ολοκληρώνοντας έτσι τον κινηματογραφικό του κύκλο.
Τις ταινίες του αφιερώματος αποτελούν οι τέσσερις ακόλουθες:
Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΟΥ ΑΓΑΙΟΥ – ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΡΟΣ
Ο σπουδαίος κινηματογραφιστής Βασίλης Μάρος συνθέτει κινηματογραφημένα ντοκουμέντα και επίκαιρα και παρουσιάζει της σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας. Σε αυτό το βραβευμένο ντοκιμαντέρ, η αφήγηση ξεκινά από την έναρξη των Βαλκανικών Πολέμων και μέσα από τις κινηματογραφικές καταγραφές της κάθε εποχής,ακολουθούμε το νήμα που διατρέχει τα γεγονότα για να καταλήξει στην Αθήνα και τα Δεκεμβριανά, με ιδιαίτερη έμφαση στα γεγονότα της μικρασιατικής εκστρατείας και της ακόλουθης καταστροφής.
Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ – ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΡΟΣ
Το πολυβραβευμένο ιστορικό ντοκιμαντέρ μας γυρίζει πίσω στα χρόνια του ταραγμένου 20ου αιώνα. Ξεκινώντας από το 1909, παρακολουθούμε τη ζωή του Ελευθέριου Βενιζέλου, την πολιτική του πορεία και τα γεγονότα που σημάδεψε και τον σημάδεψαν, μέχρι το θάνατό του στο Παρίσι, το 1936. Η ταινία δίνει ιδιαίτερη έμφαση στα χρόνια που μεσολάβησαν από το θρίαμβο της Συνθήκης τωνΣεβρών έως τη Μικρασιατική Καταστροφή και την ήττα της Συνθήκης της Λωζάννης,τα καθοριστικότερα, ίσως, χρόνια της ζωής του Βενιζέλου, αλλά και του σύγχρονου ελληνικού κράτους.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΤΗ ΦΩΚΑΙΑ 1914 – ΑΝΙΕΣ ΣΚΛΑΒΟΥ, ΣΤΕΛΙΟΣ ΤΑΤΑΚΗΣ
Δύο μόλις μήνες πριν την κήρυξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ο Γάλλος αρχαιολόγος Φελίξ Σαρτιώ και οι συνεργάτες του βρίσκονται στην Παλαιά Φώκαια της Μικράς Ασίας αναζητώντας τα ερείπια της Αρχαίας Φώκαιας. Καταλήγουν μάρτυρες της άγριας εκδίωξης των Ελλήνων της περιοχής, την οποία ο Γάλλος αρχαιολόγος κατέγραψε όσο πιο διεξοδικά μπορούσε. Σε αυτό το ιστορικό ντοκιμαντέρ, θαπαρακολουθήσουμε τα ντοκουμέντα του Σαρτιώ, που ανακάλυψε στο Παρίσι ο ιστορικόςφωτογραφίας Χάρης Γιακουμής.
1922– ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΝΔΟΥΡΟΣ
Το 1922, του Νίκου Κούνδουρου, είναι μια δραματική ταινία που αναβιώνει ταπραγματικά γεγονότα της τύχης των Ελλήνων της Σμύρνης που, μετά την καταστροφή της πόλης τον Αύγουστο του 1922, δεν κατάφεραν να επιβιβαστούν στα καράβια γιατην Ελλάδα. Βασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη «Το νούμερο 31328», η ταινία ακολουθεί τρεις Έλληνες στην πορεία τους προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας,ακολουθώντας τις φάλαγγες αιχμαλώτων που σχημάτισε ο τουρκικός στρατός. Η ταινία γυρίστηκε το 1978 και παρέμεινε απαγορευμένη μέχρι το 1982.